Door Robert Milakovic /30 augustus 202130 augustus 2021 Het fantastische verhaal van Misha Defonseca over het vinden van onderdak in een roedel wolven terwijl ze door nazi-Duitsland dwaalde op zoek naar haar gedeporteerde ouders, zoals verteld door Joni Soffron, mede-oprichter van een wolvenopvangcentrum in Ipswich, Massachusetts. Soffron merkte Misha's connectie met de wezens in haar toevluchtsoord op. De twee dames kwamen dichtbij. Gezien hoe deze hele situatie zich ontwikkelde in Misha and the Wolves, is er een reden waarom de toon van Soffron zo vlak is. Een fascinerende en enigszins irritante nieuwe documentaire geproduceerd door Sam Hobkinson. Ze verdiende het. Het is inderdaad een heel verhaal.
Toen het verhaal voor het eerst bekend werd, haalde het internationale krantenkoppen. Om het samen te vatten, Misha, een immigrante in een klein stadje in Massachusetts, zei dat toen de nazi's haar ouders opsloten, ze werd opgenomen door een katholiek gezin en een nieuwe naam kreeg om haar joodse achtergrond te verbergen. Dit was het verhaal van veel van de verborgen kinderen uit die tijd. Wat ongebruikelijk was, was Misha's keuze om naar haar ouders te lopen, en wat echt anders was, waren al die wolven. Overleven met wolven, Misha's boek werd in 1997 uitgebracht door een kleine lokale uitgever.
In het begin waren de verkopen slecht, maar het ging beter toen Oprah Winfrey interesse toonde om het boek op te nemen in haar boekenclub. Europa omarmde Defonseca. De roman werd in verschillende talen vertaald en in 2007 verfilmd door de Franse filmmaker Véra Belmont. Misha was regelmatig te zien op persbijeenkomsten, filmfestivals, discussieprogramma's en conferenties. Dat is eigenlijk alles zonder de spoilerzone te naderen.
Misha and the Wolves trekt het publiek mee in de met elkaar verweven webben van het verhaal, waarbij elk personage wordt geïntroduceerd met een titelkaart in Wes Anderson-stijl: The Neighbor. De genealoog. De Wolf-expert. Hoewel je in het begin misschien niet zeker weet wie je moet geloven, moedigt Misha and the Wolves het geloof aan gedurende het eerste half uur of zo, met re-enactments. Eerst een klein meisje dat alleen door een besneeuwde wildernis worstelt, dan verplichte nieuwsbeelden van concentratiekampen en oorlogvoering, en interviews met Misha zelf, wiens gepassioneerde levering overtuigend is.
Uiteindelijk gaat de video over in een meer typisch onderzoeksverhaal, waarbij genealogen, wolvenspecialisten en Holocaust-historici verschillende delen aan elkaar puzzelen om vast te stellen wat wel en niet juist was aan het verhaal van Misha. Niemand wil het verhaal van Misha betwisten, of de geleefde ervaring van een overlevende van de Holocaust, vooral wanneer haar verhaal zo'n diepe snaar heeft geraakt. Het zij verre van mij om haar te ondervragen, merkte de radiopresentator uit Massachusetts op die Misha voor het eerst interviewde.
Dit alles is intrigerend terrein, maar Hobkinson lijkt meer geïnteresseerd in artistiek experimenteren, onzekerheid zaaien en de ogen van het publiek blinddoeken, met een ongelooflijk irritante Gotcha! niet getoond tot de conclusie. Dit soort dingen kan nuttig zijn, vooral in verhalen over fraude. Het is een eye-opener om het dupingproces te zien en individuen die rode borden negeren. Dit is hoe internetfraude gedijt (bijvoorbeeld de Kaycee Nicole-zwendel). Mensen werden niet alleen meegesleept door de situatie van Kaycee Nicole, maar ook door hun vermogen tot emotionele reacties (tot het punt dat ze kritisch denken aan de deur lieten).
Jane Daniel, de uitgever die het allemaal begon, onthult haar reactie op het ontdekken van Misha's verhaal en, eerlijk gezegd, het zien van geldborden. Haar uitgeverij was klein en Misha's wolvenroedel had het potentieel om haar over de rand te duwen. Hobkinson neemt gedurfde beslissingen met enge melodramatische muziekelementen en doordringende close-ups van Jane's ogen, haar afbeeldend als een monster, of misschien een slachtoffer, je weet het niet zeker. In ieder geval dienen deze opties het doel van misleiding.
Later in de film zijn er verschillende sequenties van een oudere Belgische genealoog (en zelf overlevende van de Holocaust) die oude telefoonboeken en stoffige documenten doorzoekt om aanwijzingen te vinden voor Misha's ware oorsprong. Het is vervelend werk en het is misschien niet zo visueel aantrekkelijk als bijvoorbeeld emotionele re-enactments, maar het detectivewerk is waar het verhaal echt van start gaat, aangezien deze mensen die om de waarheid geven het verhaal factchecken. De minst intrigerende methode voor deze inhoud is (in wezen) het publiek te catfishen.
Het internet wordt wel eens een informatiesnelweg genoemd. Iedereen kan naar alles zoeken en bibliotheken zijn voor iedereen gemakkelijk toegankelijk. Maar zoals we allemaal weten, is het niet precies zo gegaan. Breekbare strengen van een tijdcontinuüm worden doorgesneden. Onwetendheid over wat er de laatste tijd is gebeurd (en de twintigste eeuw is zeer recent) is wijdverbreid. In dit vacuüm krijgen alternatieve geschiedenissen steun en wordt objectiviteit zelf als twijfelachtig beschouwd. In Misha and the Wolves wordt Holocausthistoricus Debórah Dwork geïnterviewd. Haar opvattingen zijn verfrissend helder en plaatsen het verhaal in een breder kader van Holocaust-ontkenning en de betekenis van historische waarheid. Dit zijn allemaal cruciale kwesties, maar ze komen zo laat in de film aan dat ze bijna als een bijzaak lijken.